The road to hell is paved with good intentions. Een prachtig Angelsaksisch gezegde dat zich laat vrij laat vertalen als ‘goede bedoelingen kunnen rampzalige gevolgen hebben’. Mohamed El-Erian, bekend als CEO van PIMCO en nu topadviseur bij Allianz, geeft de huizenbubbel in de VS van het vorige decennium als voorbeeld. Wat begon met de plausibele gedachte om huizenbezit op te schroeven, eindigde met een klap die de wereldeconomie bijna in een depressie stortte. Een ander voorbeeld is China. De overheid probeerde daar de aandelenmarkt aan te zwengelen om bedrijven meer toegang te geven tot financiering en consumptie te bevorderen. Ook dat liep uit de hand, zoals we deze zomer zagen. Volgens El-Erian is er nu iets soortgelijks aan de hand met de studieschuld in de VS. Onderwijs is uiteraard van groot belang voor de economie en het welzijn van de bevolking. Het is belangrijk dat de overheid bepaalt hoe deze voordelen zo goed mogelijk uitgebuit kunnen worden, zonder extra risico’s te creëren. Maar daar riskeert de VS tekort te schieten, aldus de econoom. De combinatie van hogere collegegelden, meer studenten en een grotere afhankelijkheid van leningen zorgden er de afgelopen tien jaar voor dat de studieschuld bijna verdrievoudigde tot $ 1.200 miljard. Meer dan 60% daarvan staat op naam van het kwartiel van de huishoudens met het laagste eigen vermogen, ofwel lager dan $ 8,500. Zeven van elke tien studenten studeren af met een studieschuld. En de totale omvang van de studieschuld is hoger dan van credit cards en autoleningen tezamen. Tegelijkertijd neemt het rendement op een studie af. En hebben de afgestudeerden dus meer moeite om de schulden af te betalen. Dat betekent dat andere consumptie en investeringen verdrongen worden. 10% van de leners ziet zich nu al geconfronteerd met betalingsproblemen. El-Erian is echter optimistisch. De financiële en economische kantelpunten zijn nog een eindje weg. Maar de politiek moet dan nu wel actie ondernemen. Zo niet, dan zijn de uitdagingen straks veel groter, zo concludeert El-Erian. Met alle negatieve gevolgen van dien.
