Zijn de Amerikaanse, Europese en Chinese economie op weg om in een Japans scenario te belanden? Wat moet worden gedaan om niet in een deflatiespiraal terecht te komen? Deze vragen stelde zich Allan Conway, verantwoordelijk aandelen emerging markets bij vermogensbeheerder Schroders en schreef zijn bevindingen neer in een rapport.

Japanse ziekte

Japan kent al 25 jaar nauwelijks tot geen economische groei, een onbestaande inflatie, lage rentevoeten (die zelfs negatief zijn). Wat zijn de symptomen van het Japanse probleem?

• De traagheid waarmee de autoriteiten hebben gereageerd op de problemen.
• Het zijn beloop laten van het aantal dubieuze debiteuren waardoor zombiebedrijven konden blijven bestaan met de zegen van de banken.
• De politiek voerde geen structurele hervormingen door. Productiviteit en economische groei werden te weinig gestimuleerd.
• De situatie verergerde nog door de veroudering van de actieve bevolking.

Vrees

Nu de groei van de wereldeconomie verder vertraagt, is er nog altijd een vrees in de markt dat deflatie zich wereldwijd zal verspreiden. Allan Conway bekijkt of deze vrees terecht is voor de Amerikaanse, Europese en Chinese economie. Dat deze economieën vertragen is een feit en kunt u zien hieronder. Ze lijken ook de weg op te gaan van de jaren ’90 (de oranje lijn stelt Japan voor in de jaren ’90).

Vandaag is de VS niet in deflatie en Europa evenmin hoewel het er in sommige delen van het oude continent niet zo goed uitziet.  Afgaande op de tabel hieronder zijn er voldoende rode No’s om te veronderstellen dat de VS niet in een deflatie zal terechtkomen. In Europa daarentegen is het minder evident. Het continent heeft echter nog verschillende opties om aan deflatie te ontsnappen maar dan moet onder meer de politiek actie ondernemen. Uiteindelijk ligt het grootste risico nog bij China waar er de komende jaren werk aan de winkel is. Er is overcapaciteit in heel wat industrietakken terwijl onder meer het monetaire beleid te strak is.

Actie ondernemen

Wat moet er gebeuren om een deflatiescenario te vermijden? In de VS niet zo veel, een deflatiescenario lijkt er onwaarschijnlijk. De arbeidsmarkt is flexibel en het banksysteem werkt goed. Als het gevaar zou toenemen, dan kan de overheid fiscale maatregelen doorvoeren onder meer door schulden kwijt te schelden (studentenleningen bijvoorbeeld). In Europa zou verschillende staten waaronder Duitsland de beugel meer moeten opentrekken. De vraag is of er politiek een voldoende groot draagvlak is om een fiscaal expansief beleid te voeren. In China dringen onder meer een versoepeling van het monetaire beleid en een verzwakking van de munt zich op, maar politiek ligt dat alles heel gevoelig. Er is nog tijd en ruimte om te bewegen maar er moet wel iets gebeuren.