Thomas Piketty publiceerde vorig jaar zijn best-seller “Kapitaal in de 21e eeuw”, ook wel het het meest ongelezen boek dat iedereen kent. Inmiddels is hij een bekende media-verschijning. Zo zei Piketty recent dat Duitsland geen recht van spreken heeft inzake Griekenland. Degenen die het boek ‘later nog gaan lezen’ kunnen in drie minuten alvast de crux bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=HL-YUTFqtuI En die crux is ‘r > g‘: ofwel r, de rentabiliteit (return) van kapitaal, ligt hoger dan g, de groei van de economie. Piketty merkt op dat de ontwikkelde economieën de afgelopen decennia langzamer groeien. Dat leidt tot minder koopkracht uit inkomen. De beleggingsresultaten zijn echter vrij stabiel, aldus de econoom. Daardoor worden vermogenden steeds rijker. De sociale ongelijkheid neemt dus toe. Piketty ziet een zwaardere belasting op vermogen als enige oplossing om dit te voorkomen. Maar wacht even zegt het Cato Institute, een Amerikaanse libertarische denktank. Cato betwist niet dat de economische groei in de westerse wereld terugzakt, vooral door demografische factoren. En de beleggingsresultaten zijn inderdaad goed geweest. Obligatierendementen daalden van de dubbele cijfers in de jaren 1980 tot soms letterlijk het nulpunt nu. Als de rente daalt, stijgen obligaties in koers. Ook aandelen deden het prima, hoewel ze volatieler waren. Een Amerikaanse belegger met een portefeuille van 60% aandelen en 40% staatsobligaties zou sinds 1982 een rendement hebben behaald van 10,2%.
Rem op rendement
Maar, zo zegt het Cato Institute, met de huidige lage rentes zijn de toekomstige rendementen van obligaties sterk gedaald. En onderzoek van de Londen Business School toont aan dat periodes met lage rentes ook samengaan met lager dan gebruikelijke aandelenrendementen. Dat is in ieder geval al iets om in de oren te knopen. Op die manier zakt r dus weer terug naar g. Maar er zijn meer factoren aan het werk. Leden van de Forbes-400, een ranglijst met ’s werelds meest vermogende mensen, blijken een jaarlijks rendement sinds 1982 van 8,4% te behalen. Hoewel goed, is dit minder dan die 10,2%. En als je degenen meerekent die van de lijst zijn gevallen, zakt het jaarlijks rendement naar 6,5%. Ook is de lijst zelf instabiel. Zo was er in 1973 bij een familiereünie van de magnatenfamilie Vanderbilt onder de 120 aanwezigen geen miljonair meer te vinden.
Tamme aandeelhouders
Maar bovenal komt de recente inkomensongelijkheid voort uit exorbitante beloningen voor CEO’s, zo stelt Cato. Topbestuurders zijn goed voor 60% van de top 0,1% grootverdieners in de VS. En dat, zo becijfert Cato, terwijl er amper verband is tussen de beloning van het topmanagement en de waardecreatie voor aandeelhouders. In plaats van hogere belastingen is het nuttiger om sociale ongelijkheid aan te pakken door wat aan die extreme inkomens te doen, aldus de denktank. En dat ligt volledig in de hand van aandeelhouders. Zij zijn uiteindelijk de baas van het bedrijf. De CEO is immers alleen maar in dienst. Tijd om in actie te komen dus. Extra voordeel: onder de streep blijft er meer winst over om uit te keren aan.. de aandeelhouders.
