2013 kan nu al de geschiedenisboeken in als een uitzonderlijk jaar voor de financiële markten, en dat in meerdere opzichten. Voor het eerst in vijf jaar was er immers geen sprake van een uitzonderlijke financiële crisis die ergens in de wereld oplaaide. Op een gegeven ogenblik leek Japan de volgende in de rij om getroffen te worden door een implosie, maar door het snelle ingrijpen van de Bank of Japan werd die crisis meteen de kop ingedrukt. Dat zorgde prompt voor feestvreugde op de Japanse aandelenmarkten, die met een rendement van afgerond 50% met de trofee ‘beste beurs in 2013’ aan de haal gaat. Maar niet enkel op de beurzen ging het er goed aan toe. Ook de wereldwijde economie kwam eindelijk in rustiger vaarwater terecht, met een bescheiden groei van 1 à 2 procent in de westerse markten en 4 à 7 procent in de groeimarkten. Uiteraard, veel hebben we te danken aan het extreem soepele monetaire beleid van de centrale bankiers. Ook in 2013 werd er nog een schepje bovenop gedaan, aangezien met name de Federal Reserve voor het eerst haar monetaire stimulans koppelde aan economische doelstellingen. Meer bepaald een werkloosheidsgraad van minder dan 6,5% en een inflatie van boven 2%. In het kielzog van deze besluiten trok de Fed haar maandelijkse aankopen van schuldpapier op tot 85 miljard dollar. Het gaat dan ook al lang niet meer om crisissen bestrijden, maar om bankbalansen ondersteunen, overheidsuitgaven financieren en obligatiemarkten in toom houden. Ondertussen blijft de kern van het probleem van enkele jaren terug – een torenhoge en oplopende schuldenberg – verder toenemen. U hoeft geen raketgeleerde te zijn om te begrijpen dat dit vroeg of laat weer tot uiting zal komen, waarbij de financiële markten opnieuw voor een uitdaging zullen staan. De enige houdbare uitweg voor het schuldenprobleem is economische groei, maar helaas is het in dit stadium nog amper mogelijk voor westerse maatschappijen zoals de VS of Europa om zich uit de schulden te groeien. De kloof tussen inkomsten en uitgaven is mathematisch immers te groot geworden en neemt exponentieel toe. Ooit komt er weer een Big Bang. De vraag ‘wanneer’ is uiterst moeilijk te beantwoorden. Want tot die tijd zullen de huidige trends intact blijven. Daarom blijven we een ‘open geest’ houden. Staar u niet blind op het een of het andere actief. Zorg voor een degelijke mix van diverse activa in uw vermogen. Wees alert, maar bovendien flexibel. Zorg voor een riante cashpositie, want je weet maar nooit wat de toekomst in petto heeft. Nieuwe kansen kunnen zich immers snel aanbieden. En hoewel we geen glazen bol hebben, willen we u toch enkele scenario’s schetsen op basis van onze jarenlange ervaring in de markten. Zoals steeds richten we ons op onze vakgebieden: aandelen en grondstoffen.

Aandelen in 2014

Het voorbije beursjaar werd een nieuw hoogtepunt voor de rally. Niet enkel handelen de westerse beurzen tussen 15% en 30% hoger, bovendien zetten de belangrijkste indices historische uitbraken neer met absolute records als gevolg. Dit is een belangrijk signaal als we naar het grote plaatje kijken. Aandelen braken als het ware vrij van de crisisperiode, zoals u kan zien op onderstaande grafiek van Bank of America: de S&P 500 sinds 1927. Niet enkel hebben we een vergelijkbare crisisperiode achter de rug zoals in de jaren ‘30 en ‘70 van vorige eeuw, ook de recente doorbraak past redelijk goed in dat plaatje. Echter, we verwachten dat de uitbraak getest zal worden. Volgens het boekje van de technische analyse betekent dit dat de vorige weerstand nu een nieuwe steun moet vormen. Voor de S&P 500 ligt die grens op 1.550 à 1.600 punten. We zien daarom de aandelenmarkten hun recordrace voortzetten in de eerste maanden van 2014, maar de rally zal op de nodige weerstand botsen, wellicht bij enkele symbolische barrières. Als we hier een inschatting moeten maken: de S&P 500 kan naar 2.000 punten, de Dow Jones heeft ruimte tot 18.000 punten en de Nasdaq zal zijn historische weerstand op 5.000 punten ontmoeten. Inderdaad, de technologiesector zit nog niet in recordterritorium. Beleggen is echter vooruitkijken. Aandelenmarkten lopen zes maanden vooruit op de reële economie. Wie de koersontwikkeling van 2014 wil voorspellen, moet in belangrijke mate de ontwikkelingen in 2015 kunnen inschatten. Gezien de winstverwachtingen steeds hoger oplopen, voorzien we de nodige ‘hoogtevrees’ tegen die tijd. Dat zal zich vertalen in een turbulenter beursverloop volgend jaar, mogelijk al voor de zomerperiode. Hoewel we niet negatief zijn, vermoeden we dat de aandelenmarkten het succesjaar 2013 niet snel zullen overdoen. We verwachten een bescheiden plusje (5 à 7 procent) voor de traditionele markten. Beleggers moeten op zoek naar winstgroei (technologie) en de achterblijvers – de groeimarkten – oppikken om een hoger dan gemiddeld rendement te realiseren.

Grondstoffen in 2014

Zo hevig als het er op de aandelenmarkten aan toe ging in 2013, zo stil bleef het op de meeste grondstoffenmarkten. Belangrijke (economisch relevante) grondstoffen lieten amper iets van zich horen. Terwijl olie het jaar met een lichte stijging uitgaat, staat de koperprijs ietwat lager dan een jaar geleden. Ook in de agrarische sector zagen we een gemengd beeld tussen de granen en de softs. Voor het echte prijsspektakel moest u in het voorbije jaar ook weer bij de edelmetalen zijn, maar ditmaal wel in negatieve zin. We hadden vorig jaar al voorspeld dat aandelen wel eens de pretbedervers voor goud en zilver konden worden. En precies dat scenario kwam uit. We gaan hier ook meteen toegeven dat onze finale inschatting van de goudmarkt toen niet de juiste was, aangezien we een hogere goudprijs hadden verwacht. Maar goed, je mag er wel eens een jaartje naast zitten als je al meer dan vijf jaar op rij een correcte voorspelling hebt afgeleverd, toch? Zoals u op de bovenstaande grafiek kunt zien, ging er behoorlijk wat stoom van de ketel voor de goudprijs in 2013. Maar als je het sentiment erop naslaat, zou je denken dat goud in een moeras is weggezonken. Niets is minder waar! Hoewel de goudprijs het afgelopen jaar corrigeerde met bijna 30%, toch staat hij nog altijd 3x hoger dan tien jaar geleden. De opwaartse seculaire trend is meer dan intact. We geven het gele edelmetaal dan ook nog niet zomaar op. Ook dergelijke goudcorrecties zagen we eerder in de jaren ’70. Toen ging het er zelfs nog wat heftiger aan toe met een tussentijdse correctie van bijna 50%, met alle doemdenken van dien. Vervolgens maakte de goudprijs rechtsomkeert om 8x hoger te schieten in de volgende vier jaren. We gaan hier niet beweren dat we ons aan een vergelijkbaar scenario moeten verwachten, maar de goudrally is naar onze inzichten nog niet aan zijn zwanenzang toe. Voor 2014 verwachten we dan ook een stabilisatie en de eerste ‘herstelwerkzaamheden’ bij goud. Wie het fundamentele plaatje erbij neemt, kan niet anders dan besluiten dat de vraag naar goud ongekend hoog is (enkel China alleen al kocht in 2013 de volledige jaarproductie van goud op), terwijl het nieuwe goudaanbod mogelijk zal slinken (door een lage goudprijs). Als we een inschatting moeten maken voor de goudprijs een jaar verder, dan denken we dat hij wel eens opnieuw kan aankloppen bij de historische recordprijs. Ook voor zilver, het ‘kleine broertje’ van goud, verwachten we een herstelbeweging, maar nieuwe recordprijzen lijken ons nog een brug te ver. Voor de overige grondstoffen verwachten we ook een opwaartse druk. De structureel hogere prijzen van de voorbije jaren zullen hun traject immers voortzetten. Niet enkel als gevolg van een toenemende wereldwijde vraag, maar ook door de monetaire ingrepen van de centrale bankiers. De inflatoire druk zal vroeg of laat zijn uitwerking krijgen binnen het grondstoffencomplex. Samengevat hanteren we voor 2014 een open geest, waarbij de huidige trend leidinggevend blijft, maar een verhoogde turbulentie voor wijzigingen kan zorgen. Daarom is flexibiliteit, in de vorm van een royale cashpositie, een must voor iedere belegger in het nieuwe jaar. Nieuwe kansen en uitdagingen kunnen zich immers ieder ogenblik voordoen. We richten onze pijlen in 2014 op technologieaandelen, Chinese aandelen en goud- en zilvermijnaandelen. Twitter: @SlimBeleggen