De olieprijs was een van de eerste bubbels die barstte, later volgde ook die van Junk Bonds en de laatste weken lijkt de lucht ook te ontsnappen uit de aandelenbubbel. Is dit een nieuwe cyclus of is er meer aan de hand? Gail Tverberg van ‘Our Finite World’ denkt alvast dat er meer aan de hand is. Volgens Gail Tverberg nemen de bewijzen toe dat de wereld zijn limieten bereikt heeft. De aanhoudende lage olieprijs is daar het grootste bewijs van. De stijgende kost voor de productie van olie in combinatie met stagnerende lonen zorgt er voor dat we vast zitten in de groei van de globale economie. Doordat steeds minder mensen hun koopkracht zien stijgen, nemen de problemen alleen maar toe. Dit kan tijdelijk bedekt worden door middel van hogere schulden, maar ook daar zijn er limieten die niet overschreden kunnen worden. En het is gemakkelijk om schulden terug te betalen als de economie groeit maar het is veel moeilijker om schulden terug te betalen als de economie stagneert of krimpt.
Ook met schulden stoot de wereld op zijn limieten
Zelfs bij 0 % rente is de hoeveelheid aan schulden veel te hoog in verhouding tot het inkomen dat we genereren. Overheden doen hun uiterste best om geen extra schulden meer te maken en jongere mensen hebben gezien wat te veel schulden kunnen veroorzaken waardoor ze minder geneigd zijn schulden te maken. Stijgende schulden zet een rem op de economische ontwikkeling, de terugbetaling is per definitie deflatoir. Een tragere economische groei doet ook de vraag naar grondstoffen dalen. Een lagere vraag naar grondstoffen doet de grondstofprijzen dalen, deflatie neemt nog meer toe en lonen kunnen nog steeds niet stijgen. Dit proces voedt zichzelf en is moeilijk te doorbreken. We zagen een eerste keer in 2008 dat de wereld zijn limiet bijna bereikt had. Enkel door quantitative easing van de Federal Reserve en immense inspanningen om de banken te redden zorgde er voor dat het onvermijdelijk uitgesteld kon worden. China zorgde voor de extra groei om de globale handel levend te houden.
Ook China stoot op zijn limieten
China stak zichzelf hiervoor diep in de schulden om daarmee huizen, wegen en fabrieken te bouwen. Maar ook in China bestaat er een limiet op de hoeveelheid huizen, wegen en fabrieken die men kan bouwen. De vraag naar grondstoffen nam weer af. Het grote probleem waar de wereld nu voor staat, is dat de centrale banken weinig of geen mogelijkheden meer hebben om adequaat op te treden als we een herhaling van 2008 zien. En er is ook geen tweede China meer die de grondstoffenmarkt uit het slop kan trekken. Volgens Gail Trevberg heeft de wereld dan ook volledig zijn limiet bereikt. Vrees voor een nieuwe crisis zoals in 2008? Zorg dat je voldoende goud in huis hebt.
