Net zoals ze tijdens de weekenden werkten gedurende de financiële crisis, hinten beleidsmakers er opnieuw op dat ze op ieder moment klaarstaan om in te grijpen als dat in het voordeel is van hun economieën. Bedreigd door deflatie, was het de Zweedse Riksbank die beleggers op scherp zette, door te zeggen dat het ‘voorbereid is om op de korte termijn te doen wat nodig is’, nadat het zijn belangrijkste rentetarief onder de 0 procent liet zakken en onverwachts aankondigde staatsobligaties te zullen opkopen. ‘Om ervoor te zorgen dat de inflatie stijgt in de richting van onze doelstelling, is de Riksbank voorbereid om snel het monetaire beleid meer te verruimen, ook tussen de standaard bijeenkomsten over monetaire verruiming door, als dit nodig mocht zijn.’ Dit meldde de bank in een verklaring. ’s Werelds oudste centrale bank staat wat betreft het waar nodig loslaten van de vertrouwde agenda, niet alleen. De Reserve Bank of India negeerde vorige maand ook een geplande beleidsvergadering en verhoogde los daarvan zijn rentetarief. Ook de Russische centrale bank deed dit afgelopen december.

Meer verrassingen van banken

Natuurlijk verraste ook de Zwitserse nationale bank de markten afgelopen januari toen het zijn valutaplafond tegenover de euro losliet. Deze verrassingen wijken behoorlijk af van de traditionele voorkeur van centrale banken om voorspelbaar en transparant te zijn. Sinds de financiële crisis is het zelfs erg gebruikelijk om eerst intenties aan te kondigen die wijzen op eventuele maatregelen in de toekomst. Volgens de theorie zouden financiële markten minder volatiel moeten zijn als het beleid van centrale banken beter voorspeld kan worden. Waarom ze dan toch nu switchen? Een van de redenen is dat beleidsmakers steeds meer bereid zijn om actie te ondernemen wanneer zij data voorgeschoteld krijgen die hun eerdere verwachtingen moeilijker haalbaar maken. De belangrijkste reden, en tevens de reden dat Rob Carnell, chief international economist bij ING, meer verrassingen verwacht van centrale banken, zijn de zogenoemde ‘valutaoorlogen’. ‘Veel grote centrale banken ondernemen acties waardoor veel anderen ook wel moeten reageren op de eventuele gevolgen’, zei Carnell. ‘Ze moeten een stap voor blijven en dat is wat we nu al verschillende keren gezien hebben. Er zullen waarschijnlijk nog meer verrassingen volgen.’

Krijgt de ECB de waarde van de euro nog lager? –> De val van de euro