De dominante rol van de OPEC in de globale oliemarkt loopt serieus gevaar. Het oliekartel had bijna een halve eeuw lang een behoorlijke macht over de olieprijzen. Zo weerhield de OPEC de prijzen ervan om te ver te zakken, maar wist het kartel ook onhoudbaar hoge olieprijzen te vermijden. De macht van de OPEC staat echter op het spel dankzij de opkomst van olieproductie in Amerika. ‘Het einde van OPEC’ kan dan ook wel eens dichter bij zijn dan we nu denken. Dat zegt ten minste Edward Morse, hoofd wereldwijde grondstoffenresearch bij Citigroup. De schalierevolutie vormt een steeds groter wordende bedreiging voor Saudi-Arabië en OPEC, zo schreef Morse in een rapport op maandag. De OPEC werd opgericht in 1960 en geleid door enkele van de meest invloedrijke olieproducerende landen ter wereld zoals Saudi-Arabië, Qatar, Iran en de Verenigde Arabische Emiraten. Tegenwoordig is de Verenigde Staten echter de grootste olieproducent en daarnaast is ook Canada hard op weg. Dit betekent niet alleen dat de OPEC zijn grootste consument (Amerika) is verloren, maar het betekent ook dat de organisatie niet langer de mogelijkheid heeft om de prijzen in zijn eigen voordeel te manipuleren.
Morse is overigens niet zomaar een analist. Hij voorspelde correct dat de olieprijzen zich in 2008 op bubbelniveau bevonden. De olieprijzen stonden toen rond de 150 dollar per vat en Goldman Sachs voorspelde een enorme stijging naar 200 dollar per vat. Maar vergeet de 200 dollar per vat, Morse voorspelt nu voor dit jaar een mogelijke daling naar 20 dollar per vat.
Huidige productie OPEC
De invloed van het kartel loopt al jaren terug, terwijl de schalierevolutie juist opkwam. De OPEC is momenteel goed voor zo’n 40 procent van de wereldwijde olieproductie. Rond 1970 was dat nog zo’n 60 procent. En dat er meer geproduceerd wordt is terug te zien aan de olieprijzen, die sinds juni zo’n 60 procent zijn gedaald naar niveaus van tijdens de recessie van 2009. Morse gelooft niet dat een herstel in V-vorm aan zit te komen voor olie. Een herstel in de W-vorm lijkt hem meer waarschijnlijk. Wat een minder invloedrijke OPEC betekent voor de olieprijzen is volgens de grondstoffenanalist niet helemaal duidelijk. ‘Elke producent in de Verenigde Staten zal doen wat het best is voor zijn of haar specifieke bedrijf en niet wat het best is voor olie’, zei Brende Shaffer, professor aan de Universiteit van Georgetown daarover tegen Cnn.
