Vijf minuten voordat de Europese financiële markten openden was het – toevallig? – zover. Na één van de langste vergadersessies ooit kondigde EU-president Donald Tusk een doorbraak aan: een overeenkomst met de Grieken was bereikt. Een Grexit is afgewend, maar wat krijgen de Grieken en overige Europeanen ervoor terug? Na een dag kunnen we de balans opmaken. Weinigen zijn hier beter bedreven in dan Ambrose Evans-Pritchard, commentator bij de Britse Telegraph. Hij is niet mild. Integendeel.
De wrede Griekse capitulatie, na 31 uur op de diplomatieke pijnbank te hebben gelegen, biedt het land geen mogelijke uitweg uit de voortslepende crisis. De opgelegde voorwaarden zijn een volle orde van grootte bruter dan de voorwaarden die Griekse kiezers een week geleden nog in een overtuigend referendum verworpen. Deze voorwaarden kunnen dus nooit democratische instemming behalen.
De eurozone kan nu een veto uitspreken over Griekse wetgeving. Het enige dat er nog aan ontbreekt zijn eurozone-gendarmes, aldus Evans-Pritchard. Ook komt er een fonds van € 50 miljard gevuld met te liquideren Grieks tafelzilver. Dat de Grieken het zelf mogen beheren is verder een irrelevant, optisch detail.
Dit is niet echt anders dan het International Committee for Greek Debt Management in 1898 aan de Grieken oplegde, nadat het land failliet ging in de nasleep van een rampzalige Balkan-oorlog. Obligatiehouders, geleid door Britse bankiers, legden heffingen op in de haven van Piraeus en kaapten overheidsinkomsten uit transactiebelastingen, tabak, zout, kerosine en zelfs speelkaarten. Maar toen was er tenminste geen lariekoek over solidariteit en het helpen van de Grieken.
Voormalig Grieks MinFin Varoufakis liet Evans-Pritchard weten dat hij de deal ziet “als het moderne equivalent van het Verdrag van Versailles.” De voorwaarden destijds opgelegd in Versailles aan verliezer Duitsland worden algemeen beschouwd als een belangrijke voedingsbodem voor WOII. De huidige voorwaarden komen neer op hetzelfde beleid dat tot nu toe niet heeft gewerkt. Ze zullen de Griekse economie nog verder de afgrond in duwen, aldus de commentator. Zoals het IMF al toegaf: als je teveel bezuinigingen oplegt zal de debt/GDP ratio hoe dan ook stijgen.
Wat een schertsvertoning. Ja, Syriza heeft als eerste geknipperd. Maar er zullen nog vele hoofdstukken in dit droevige verhaal volgen. De Griekse banken staan op instorten. De economie is tot stilstand gekomen. Fabrieken maken zich klaar om productie stil te leggen. Late toeristenboekingen zijn met 30% ingezakt.
Het bevriezen van de ELA-noodkredieten aan de banken heeft de Grieken op de knieën gekregen, zo stelt Evans-Pritchard. De ECB diende als stropop om de wil van de crediteuren op te leggen, in plaats van het eurozone-verdrag te handhaven. Het is Duitsland zelfs gelukt schuldverlichting te blokkeren, tegen het advies wereldwijd van alles en iedereen in. Er zijn alleen wat vage beloftes over het verlengen van de afloopdatum. Varoufakis zegt hierover: “Als de details van schuldverlichting niet concreet in het verdrag staan, is het niks waard.” Evans-Pritchard:
De werkelijkheid is dat Griekenland in 2010 al failliet was. Gelekte documenten van het IMF wijzen ondubbelzinnig uit dat de reddingsactie destijds was bedoeld om de euro en Europese banken te redden, niet Griekenland. Meer schuld werd in de schoenen van de Griekse belastingbetaler geschoven om tijd te winnen en dat gebeurde in 2012 opnieuw. En dat leidde tot deze crisis. Vreemd genoeg was de enige Europese politicus die Griekenland een echte uitweg bood de Duitse MinFin Wolfgang Schäuble. Een vijf-jarige fluwelen uittreding uit de eurozone, een eufemisme voor een Grexit, zou samen met ondersteuning Griekenland de mogelijkheid bieden onder de drachme weer concurrerend te worden.
Minister-president Tsipras heeft nu een probleem.
De verpletterde Syriza leider moet thuis een overeenkomst verkopen waardoor Griekenland in een permanente schuldenval zit, onder neo-koloniaal bewind. De economie zal zo fragiel zijn dat het vrijwel gegarandeerd in een nieuwe crisis zal storten in de volgende wereldwijde of Europese recessie. Dan zal iedereen de Grieken weer vervloeken, totdat uiteindelijk ergens iets knapt.
De Duitsers hebben de eurozone inmiddels in ERM III (Europees Wisselkoersmechanisme) veranderd. Een mechanisme dat inherent instabiel is en populistische politici in de kaart speelt. Evans-Pritchard noemt het gedrag van Duitsland een “diplomatieke ramp”.
Om de historis Simon Schama te citeren: “Als Tsipras vorige week de kroon van koning Pyrrus droeg, dan draagt Merkel hem nu. Haar ultimatum is het begin van het eind van de EU.”
<<< We hebben de ULTIEME gids voor de goudbelegger samengesteld >>>