De Amerikanen weten wel hoe ze moeten shoppen. Dat is algemeen bekend. Het IMF waarschuwt nu dat de overheden van met name Duitsland en China ook hun ingezetenen aan moeten zetten tot meer consumptie. Burgers in deze landen sparen veel te veel. De liquiditeitsinjecties van de centrale banken zijn niet voldoende om de vraag daar aan te zwengelen. Door de resulterende onbalans riskeren we een decennium van zwakke wereldgroei, zo stelt het IMF in haar laatste rapport. David Lipton, een hoge IMF-official, maakt zich ongerust:
Er zit maar weinig vooruitgang in het wereldwijd balanceren van de vraag. De verschillen zijn nog steeds te groot. De inactieve overheden zijn de vijand van groei en stabiliteit. Dezelfde onbalansen stonden aan de wieg van de financiële crisis in 2008.
Elk jaar onderzoekt het IMF hoe valutakoersen, handelsbalansen, valutareserves, overheidsbegrotingen en kapitaalstromen de groei beïnvloeden. De twee grootste overtreders zijn al jaren Duitsland en China. Het tweetal heeft enorme overschotten op de lopende rekening. Zij steunen leunen dus veel te zwaar op export. En dragen niet hun steentje bij aan de wereldwijde vraag. Aan de andere kant van het spectrum zien we de VS. Dat land leeft al jarenlang boven zijn stand. Goed voor de vraag, maar op langere termijn niet vol te houden. Als nu de spaarders en de big spenders naar elkaar toe bewegen kan dat de wereldwijde economie stimuleren, aldus het IMF. China is al wel druk bezig met plannen om de accenten te verleggen. De grondstoffencrash hangt niet alleen samen met tragere Chinese groei, maar ook met een verschuiving van de industriële naar de dienstensector. Peking wil van de afhankelijkheid van zware industrie af. De vervuiling is te groot. En de partijleiding ziet in dat de groei van de secundaire sector niet vol te houden is.
Duitsers willen niet shoppen
Duitsland daarentegen wijst de argumenten van het IMF en de VS categorisch af. Het land probeert haar zuinigheidsbeleid juist in heel Europa op te leggen. De oosterburen lijken te ontkennen dat ze alleen zulke betalingsoverschotten kunnen draaien omdat andere landen precies het tegenovergestelde doen. Maar om die andere landen in balans te krijgen moeten de Duitsers juist zelf meer uitgeven, zo stelt het IMF. Als debiteurenlanden nu broekriem gaan aanhalen zonder dat crediteurenlanden de binnenlandse vraag stimuleren, hebben we volgens Lipton een probleem:
Dat veroorzaakt krimp terwijl terwijl de wereld nu per saldo juist meer vraag nodig heeft.
