Olivier Blanchard, hoofd research bij het IMF, deed vandaag in een blog van zich spreken. Na het mede door het IMF opgelegde beleid kromp de Griekse economie sinds 2010 met 25%. Maar Blanchard verweert zich nu tegen alle kritiek: zonder deze maatregelen zou Griekenland er nog slechter voor hebben gestaan, aldus de topeconoom. Hij gaat in op vier veelgehoorde kritieken:

1. Het hulpprogramma uit 2010 verhoogde alleen maar de Griekse schulden en legde excessieve fiscale eisen opNee, zegt Blanchard. Het Griekse begrotingstekort lag in 2009 op 15% en daardoor zou de schuld ook geëxplodeerd zijn. Dan zouden de Grieken niet meer hebben kunnen lenen in de markt. Ze moesten sowieso bezuinigen. Ook als er schulden afgeschreven zouden worden of het land simpelweg failliet zou zijn gegaan. Dan zouden de Grieken zelf zelfs harder hebben moeten ingrijpen met meer sociale ellende tot gevolg.
2. De Grieken werden gefinancierd om de Europese banken te steunenNou, zegt Blanchard, het risico op een nieuwe Lehman was inderdaad aanwezig. Maar de Griekse depositohouders en huishoudens profiteerden ook van de reddingsoperatie, want een-derde van de schuld was in handen van Griekse financiële instellingen. In 2012 was er bovendien een haircut van meer dan 50% op € 200 miljard aan schuld in private handen (niet overheden/ECB), ofwel €10.000 per Griek. Daarbovenop kwamen lagere rentes voor de Grieken. Zo betaalde Griekenland vorig jaar slechts € 6 miljard aan rente vergeleken met € 12 miljard in 2009. Daarmee kwamen rentebetalingen als percentage van de economie uit op 3,2%, lager dan Portugal, Ierland of Italië.
3. De depressie komt door growth-killing structurele hervormingen gecombineerd met bezuinigingenNee, aldus Blanchard. De hervormingen waren sowieso nodig. En vele werden niet of niet voldoende doorgevoerd. Zo faalden inspanningen om de belastingcollectes te verbeteren jammerlijk. De Grieken rondden slechts 5 van de 12 IMF-hervormingseisen succesvol af. De krimp van de economie was wel erger dan verwacht, zo geeft Blanchard toe. Maar dat komt maar voor een fractie door de fiscale eisen, zo beweert hij. “Politieke crises, inconsistent beleid, onvoldoende hervormingen, Grexit-angst, laag vertrouwen onder bedrijven en zwakke banken droegen allemaal bij.”
4. De crediteuren hebben niets geleerd en blijven dezelfde fouten herhalenVolgens Blanchard is er door de teleurstellende hervormingen en minder fiscale aanpassing (nieuwe Syriza-regering) een grotere behoefte aan schuldverlichting. Een realistische oplossing is een gebalanceerde oplossing: deels aanpassing, deels financiering en deels schuldverlichting. Het IMF ziet BTW ‘hervorming’ als noodzakelijk om de belastingbasis te vergroten (inkomstenbelasting heffen lukt blijkbaar niet). Ook de pensioenen moeten op de duurzame schop. Dit alles wil de eurogroep ook. Tot het referendum dacht het IMF nog dat het verlengen van de terugbetaaltermijn op schuld voldoende zou zijn. Met de huidige ontwikkelingen denkt het IMF aan verdergaande schuldverlichting en extra financiering om banken te steunen. Dus in zekere zin heeft het Oxi dat bereikt.

Wat moet er nu gebeuren volgens Blanchard? Hij denkt dat een overeenkomst nog mogelijk is. Het zal vooral een politieke keuze zijn: Griekenland tegemoet komen betekent voor de andere landen meer geld ophoesten. Maar de tijd dringt. Blanchard waarschuwt dat een Grexit extreem kostbaar zal zijn voor zowel de Grieken als hun crediteuren: “Het kan lang duren voordat een devaluatie van de nieuwe valuta leidt tot een aanzienlijke ommekeer.”  

<<< Deze kleine sector belooft een industriële revolutie >>>