Centrale banken lijken steeds meer te geloven in negatieve intrestvoeten. En dit ondanks de ongekende gevolgen ervan en de extra volatiliteit die deze politiek met zich meebrengt. Voor Scott Mather, CIO U.S. Core Strategies van Pimco, lossen negatieve rentevoeten geen problemen op, ze maken deel uit van het probleem. Recent voerde de Bank of Japan negatieve intrestvoeten in en kwam zo op het illustere lijstje samen met de ECB en de centrale banken van Zwitserland, Zweden en Denemarken. Misschien komt de Federal Reserve er binnenkort zelfs op want de Amerikaanse centrale bank lijkt NIRP (negative interest rate policy) niet langer ongenegen, onderstreept Mather. Voor centrale banken lijkt NIRP steeds meer een normale uitbreiding van het arsenaal aan maatregelen. Ze redeneren dat hoe lager de rente gaat hoe meer stimulus ervan uitgaat. “Maar hoe lager de rente gaat en hoe langer ze laag blijft, hoe groter de risico’s worden,” waarschuwt de Pimco CIO.
Omgekeerd effect
Volgens Mather hebben beleidsmakers de economische en marktrisico’s van NIRP onderschat en is het een beleidsinstrument dat noch de groei noch inflatie aanwakkert. NIRP heeft volgens de Pimco-strateeg de voorbije maanden zelfs bijgedragen tot de volatiliteit op de financiële markten. “De markten zien negatieve rentevoeten meer en meer als een experimentele ingreep die aantonen hoe wanhopig centrale banken zijn geworden.” NIRP drukt ontegensprekelijk op het rendement op overheidspapier maar heeft een omgekeerd effect op de rest. “Het doet de risicopremie op aandelen en bedrijfsobligaties toenemen, het verhoogd de volatiliteit en zorgt ervoor dat de banksector minder kredieten verleent.”
Macro-effecten
NIRP heeft nog negatieve effecten op het ruimere macroplaatje. Ten eerste zet het aan tot muntoorlogen, door bewust de waarde van de munt te drukken, en protectionisme. Dit alles is negatief voor de wereldgroei. Ten tweede drukt het op de intrestmarge van banken. Ter compensatie rekenen ze extra kosten aan consumenten en bedrijven aan en maken ze kredietverlening moeilijker. Verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen kunnen extra onder druk komen omdat de return op hun portefeuilles en hun verplichtingen onder druk komen. Negatieve rentevoeten zijn ten slotte een belasting op spaarders en beleggers die moeten rekening houden met een lagere return in de toekomst. Mather besluit dat het beter zou zijn dat centrale banken naar een normaal monetair beleid streven. “Een beleid gefocust op het verlagen van de krediet- en aandelenrisicopremies zou effectiever zijn dan NIRP die vandaag ongekende gevolgen en risico’s in zich draagt.”