Of het echt een black swan zou zijn, zou je over kunnen twisten. Maar Bank of America gaf anderhalve maand geleden al aan dat de peg van de Saoedische riyal met de US dollar er in 2016 wel eens aan zou kunnen gaan. De bank noemde het zelfs ‘de nummer 1 black swan’. Het nieuwe jaar is pas een aantal dagen onderweg, maar de contouren van een mogelijke ontkoppeling beginnen zich al steeds duidelijker af te tekenen. Khalid Alsweilem, het voormalige hoofd van SAMA, de centrale bank, waarschuwt in de Telegraph dat het land er in een onhoudbaar tempo de valutareserves doorheen jaagt. Als de olieprijs niet herstelt, zullen de Saoedi’s de koppeling met de dollar wellicht gedwongen op moeten geven. En dat zal niet zonder slag of stoot gaan. Alsweilem:
Als er iets gebeurt met de peg van de riyal, zullen de consequenties dramatisch zijn. Het zou een serieuze vertrouwensbreuk betekenen.
Saoedi-Arabië draait momenteel een begrotingstekort van 13% van het bbp, ofwel zo’n 367 miljard riyal. Verder boeken buitenlandse werknemers jaarlijks zo’n $ 36 miljard over naar hun thuisland. Nu de olieprijs zwaar onder druk ligt, zijn de 12-maands forward contracten op de wisselkoers al opgelopen tot 730 basispunten – het hoogste punt sinds de vorige oliecrisis in 1999. Dat impliceert dat hedge funds en speculanten de munt al zwaar op de korrel nemen. Als het dit keer tot een devaluatie komt, kunnen de politieke en sociale spanningen mogelijk exploderen. En die verhoudingen staan al op scherp na de recente massa-executies. Volgens Alsweilem nemen de Saoedische autoriteiten een grote gok door de wereld te overspoelen met olie om marktaandeel te winnen en concurrenten uit te schakelen:
De gedachte dat een lagere olieprijs de Amerikaanse olie-industrie op de knieën krijgt is gewoon onzinnig en zal niet werken.
Die tactiek lukte in de jaren 1980, maar de technologie zorgt nu voor veel Amerikaanse olie tegen steeds lagere boorkosten. Bovendien staan met de klimaatakkoorden in Parijs OPEC’s optimistische scenario’s voor de olieconsumptie op de tocht. De Saoedi’s zullen hun economie minder afhankelijk moeten maken van olie-inkomsten. En snel.