Wat gebeurt er met een rijk land dat erg afhankelijk is van olie, wanneer de olieprijzen in elkaar storten en ongekende monetaire verruimingsmaatregelen dreigen om de rendementskansen van het staatsfonds van dat land de dwarsbomen? Yngve Slyngstad, die het Noorse staatsfonds van 900 miljard dollar leidt, heeft in het afgelopen jaar meerdere keren gezegd dat in de lage rente-omgeving, waarbij er zelfs sprake is van negatieve rentes, het moeilijk wordt voor het fonds om de rendementsdoelstelling van 4 procent reëel rendement te realiseren.

Staatsfonds Noorse overheid

De Noorweegse overheid heeft zichzelf de regel opgelegd om slechts een deel van het geld in het fonds te gebruiken. De hoeveelheid die gebruikt wordt, is gebaseerd op de verwachte rendementen. Dit betekent dat er de afgelopen jaren steeds meer geld beschikbaar was, in kronen, doordat het fonds explosief in grootte is toegenomen. De huidige minderheidscoalitie zal in oktober een recordbedrag van 164 miljard kronen ter beschikking gesteld krijgen: ongeveer 3 procent van het fonds. Afgelopen week maakte Slyngstad echter bekend dat het fonds in het eerste kwartaal van dit jaar de laagste hoeveelheid geld in 16 jaar zag instromen. Het ministerie van Financiën maakte slechts 5 miljard kronen over (662,5 miljoen dollar). Een enorm verschil ten opzichte van de 128 miljard kronen die in het derde kwartaal van 2008 werden overgemaakt, toen de olieprijs piekte op ongeveer 147 dollar per vat.

Instroom staatsfonds

De instroom in het fonds wordt gegenereerd uit belastingen op olie en gas, het bezit van petroleumvelden en dividenden uit het meerderheidsbelang in Statoil ASA, zijn grootste ruwe olieproducent. In onderstaande grafiek is goed te zien hoe de instroom in het fonds fors is gedaald sinds de daling van de olieprijs sinds vorige zomer.

In februari waarschuwde de gouverneur van de centrale bank, Oeystein Olsen, nog dat de olieprijs niet ver verwijderd is van de 60-dollar drempel, die zou kunnen betekenen dat de overdracht aan het fonds tot stilstand kan komen. Kijk ook eens naar kansen in de goudmarkt