Goud heeft een ronduit dramatisch slecht jaar achter de rug. Anders kunnen we een daling met 28 procent over 2013 niet omschrijven. En toch, tóch klopt er iets niet. Liefhebbers van goud, en die zijn er toch genoeg, zullen allicht met verbazing naar de goudprijs ontwikkeling van het afgelopen jaar hebben gekeken. Even slikken: het edelmetaal werd ‘zomaar’ in een jaar tijd 28 procent minder waard. Als u de neiging heeft de geschiedenisboekjes in te duiken, kunnen we u die moeite besparen: dit is het slechtste jaar voor goud sinds 1981. Met die constatering rest de vraag: waarom? Waarom is de goudprijs zó hard gedaald?

Goud: shortende hedge funds, liquiderende ETF’s

Dat de markt voor het edelmetaal zo zijn eigen karakteristieken heeft, is bekend. Maar dat is uiteraard volstrekt geen afdoende verklaring voor de snoeiharde daling in 2013. Een rondje langs de velden levert een aantal plausibele verklaringen op zoals de afwezigheid van enige (serieuze) inflatie en de afnemende behoefte aan een safe haven, wat goud door de eeuwen heen toch is geweest en ook zal blijven. Een wat oplopende rente, ook niet bijster gunstig voor de goudprijs. Maar hebben deze factoren nu echt voldoende impact om een koersdaling van 28 procent te rechtvaardigen? De inflatie is laag, soit, maar er is wel degelijk enige inflatie. Daar komt bij dat er serieuze vraagtekens mogen worden gezet bij de officiële inflatieplaatjes. De rente is het afgelopen jaar zeker opgelopen, in de VS heeft zelfs een behoorlijke aardverschuiving plaatsgevonden bij de ten year Treasury Note: van onder de 2 procent naar (nu) 3 procent is een pittige stijging. In Europa min of meer eenzelfde beeld, tenminste als we naar de tienjaars rente kijken van de kern Eurozone landen. Echter, met een tienjaars rente van circa 2 procent zijn de renteniveaus van de VS nog ver uit zicht. Dan het safe haven aspect. Keert het vertrouwen bij beleggers en consumenten zo sterk terug dat de behoefte om goud als verzekering aan te houden verdwijnt? Dat klinkt plausibel, maar wie naar de cijfers kijkt ziet toch een geheel ándere ontwikkeling. De grafiek hieronder laat zien dat het bij beleggers nog wel volgens het normale mechanisme van vraag en aanbod werkt. Oftewel: een lagere prijs zorgt voor meer vraag. De meest rechter grafiek maakt een deel van het probleem inzichtelijk: liquiderende ETF’s. Een interessant fenomeen: beleggers hebben en houden een voorkeur voor fysiek goud en nemen tegelijkertijd afscheid van papieren goud. Zeker niet onverstandig, lang niet alle goud ETF’s zijn gedekt door fysiek goud. Als de vlam in de pan slaat, moet u als belegger bij niet door fysiek goud gedekte (goud) ETF’s maar afwachten wat het papiertje nog waard is. De forse dump van (veelal papieren) goud door ETF’s verklaart zeker een belangrijk deel van de daling in 2013 van het edelmetaal met 28 procent, maar volstaat niet. En dan komen we nogmaals bij de hedge funds uit. Die hebben veelal goud het afgelopen jaar geshort. Een winnende strategie in 2013, maar ook eentje die uiteindelijk leidt naar een situatie waarbij veel partijen hun vingers zullen branden. Weet u het nog? Die enorm scheefgetrokken posities op de goudmarkt? We signaleerden eind november dat er 69 claims rustten op één troy ounce gold. Dat was (en is) vragen om ongelukken wat ons betreft. Maar zoals wel vaker op de financiële markten het geval is: het kan altijd gekker. Het short spelletje van hedge funds smaakte naar meer, waardoor het aantal claims op één troy ounce gold inmiddels verder is opgelopen tot 92. Kijkt u vooral nog even naar de bijgevoegde grafiek (de onderste). Waanzin ten top. Het wordt straks dringen bij de uitgang, al valt echt niet te voorspellen wanneer. U weet, markten kunnen langer irrationeel blijven dan de gemiddelde belegger solvabel. Wat u ziet, is ‘an accident waiting to happen.’ Deze compleet uit het lood geslagen (short) posities zullen op enig moment gesloten moeten worden. En dat kan wel eens ‘the mother of all short squeezes‘ tot gevolg hebben. Voor beleggers in goud geldt: geduld vereist. De papieren goudmarkt heeft een zwaar stempel gedrukt op de prijsontwikkeling het afgelopen jaar. De afgelopen dagen zien we goud herstellen, de zoveelste poging de goudprijs tot ver onder de $1.200 te drukken is vooralsnog mislukt. Al die shortende hedge funds willen uiteraard niets liever dan dat goud wel verder onderuit gaat. Wellicht tot het niveau dat Goldman Sachs en UBS al enige tijd roepen ($1.050). Echter, 2014 is van start gegaan, de goudprijs loopt op en dat betekent in de P&L’s (profit & loss) van goud short zittende hedge funds gewoon verlies. Het is voor goudliefhebbers echt nog te vroeg om de vlag al uit te steken. Maar als de goudprijs de komende tijd nog wat verder oploopt, zullen toch meer en meer professionele short zittende partijen het zekere voor het onzekere nemen. Oftewel: er is beslist geen crisis nodig om de vlam in de (goud) pan te doen slaan. Een simpele correctie van de compleet uit het lood geslagen short posities volstaat. Wilt u meer informatie over het investeren van een deel van uw vermogen in GOUD, download dan hier GRATIS de Slim Beleggen GOUDGIDS en wees de gokkende profs te snel af