In 2008 stortte de economie van IJsland in elkaar. Het Icesave-drama staat veel spaarders nog helder voor de geest. Zeven jaar later waarschuwt de werkgeversbond in IJsland voor een nieuwe ineenstorting.

Het hoofd van IJsland’s grootste werkgeversbond, Thorsteinn Viglundsson, maakt zich grote zorgen. De lonen stijgen volgens hem veel te snel. Indien deze loonstijgingen geen halt worden toegeroepen, dan zal er forse schade ontstaan aan de economie. De directeur van Business Iceland maakt volgens Bloomberg van zijn hart geen moordkuil: “Een volgende economische ineenstorting is onvermijdelijk, indien we op deze manier doorgaan.”

30 procent loonstijging

Werknemers in IJsland eisen een groter deel van het krachtige economisch herstel dat heeft plaatsgevonden in de laatste zes jaar. Volgens officiële statistieken hebben de lonen nauwelijks gelijke tred gehouden met de inflatie. Bovendien zijn de reële lonen minder dan 3 procent gestegen in de periode 2008-2014. Gedurende deze zes jaar is het reële BNP met 29 procent gegroeid. Na harde onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers is overeengekomen dat in de komende vier jaar de lonen gemiddeld met 30 procent zullen stijgen. De vakbonden wilden aanvankelijk loonstijgingen tot maar liefst 50 procent, ter compensatie van de bescheiden groei in de afgelopen jaren. Maar nadat de regering een arbitragezaak had aangespannen, moesten diverse vakbonden met minder genoegen nemen.

Serieuze consequenties

Viglundsson zegt dat een loonstijging boven de 25 procent “pijnlijk serieuze economische consequenties” zal hebben. “Deze loonsverhoging zal leiden tot een forse versnelling van de inflatie, waarop de centrale bank zal reageren met flinke renteverhogingen. Uiteindelijk zal de krona zijn waarde verliezen, zoals altijd is gebeurd onder vergelijkbare omstandigheden,” aldus Viglundsson. IJsland’s belangrijkste rente staat al boven de 6 procent, het hoogste percentage van alle ontwikkelde landen.

Herhaling 2008 moet worden voorkomen

Indien IJsland een herhaling wil voorkomen van 2008, dan moeten werkgevers en vakbonden een duurzame overeenkomst bereiken. Tevens moeten de kwetsbare onderdelen van IJsland’s monetaire beleid worden aangepakt. “Het is van groot belang dat het monetaire beleid opnieuw wordt overwogen”, zo zegt Viglundsson. “De beleidsmakers moeten meer aspecten onderdeel maken van het beleid. Niet alleen de inflatie moet in de hand worden gehouden, maar ook moet er worden gezorgd voor stabiele wisselkoersen. Anders hebben de curry-handelaren weer vrij spel, net als in het eerste decennium van deze eeuw.”

<<< Download de gratis Beursbijbel: 10 Geboden voor iedere Belegger >>>