Als energie de wereld kracht geeft, dan heeft diegene die energie bezit, de macht over de wereld. Dit was zo de laatste decennia maar daar lijkt nu abrupt een einde aan te komen. De crash van de olieprijs heeft diepgaande gevolgen voor het wereldtoneel, veel meer dan je op het eerste zicht zou vermoeden. John Mauldin legt de verbanden op een zeer mooi manier uit. Olie in de grond is welvaart op papier, maar niettemin wel welvaart. Het staat op een balans en men kan het gebruiken als onderpand voor leningen of om andere activa te kopen. De daling van meer dan 70% van de olieprijs zorgt dan ook voor een immense afwaardering van deze papieren welvaart, naar schatting $119.000 miljard. De totale globale oliereserves zijn nu meer dan $100 biljoen minder waard dan 1,5 jaar geleden. Sta daar maar eens even bij stil. Dit komt overeen met een verlies aan marktkapitalisatie van 100 keer Apple en Google samen. Als dat op de aandelenmarkt gebeurt, staat heel de wereld in vuur en vlam.
Oliemarkt in patstelling
Alle eigenaars van deze papieren oliereserve ervaren nu een negatief welvaartseffect zoals veel beleggers ervaarden tijdens de financiële crisis. Dit zorgt voor een tweederangs effect die moeilijk in te schatten is, maar investeringen en uitgaven worden ongetwijfeld uitgesteld. Vroeger kwamen de gevolgen van een olieschok terecht op de schouders van de OPEC-landen. Maar door de opmars van de schalierevolutie deelt de Verenigde Staten nu ook in de brokken. Schalieproducenten kunnen gemakkelijk hun oliebronnen aan en af zetten wanneer de prijs te laag is, maar de meeste blijven olie oppompen omdat ze geld nodig hebben om hun leningen terug te betalen. Zo blijft de oliemarkt in een patstelling. OPEC-landen kampen namelijk met hetzelfde probleem. Daar moeten geen leningen terugbetaald worden, maar wel sociale voorzieningen. Hierdoor blijven de oliebronnen wereldwijd op volle toeren draaien.
Olieproductie kan nog veel goedkoper
De kans op defaults binnen de olie neemt met de dag toe. Grote oliebedrijven liggen als een hyena op de loer om de activa voor een prikje binnen te halen. Deze activa worden verkocht voor 10% of 20% van de oorspronkelijke kostprijs. Dit maakt dat olieproductie in de volgende cyclus alleen maar goedkoper zal worden. En dan is er nog een derderangs effect van de oliecrash. Veel olie-exporterende landen hebben een “sovereign wealth fund” – een fonds opgericht door de overheid om de inkomsten van olie onder te brengen en te investeren. Deze fondsen verlagen nu aanzienlijk hun risico’s.
Nog meer problemen voor de aandelenmarkt
Deze “sovereign wealth fund”-s waren grote kopers van aandelen de laatste decennia. Hun koopwoede was deels verantwoordelijk voor de stijging van aandelen, obligaties, grondstoffen en vastgoed. Wanneer dit stopt, heeft dit een immense impact. SWF’s moeten niet eens verkopen om een verschil te maken, wanneer ze stopen met kopen is de impact al onmiddellijk voelbaar.
“It takes a lot of buying to create a bull market; but for a bear market to get started, people don’t have to sell; they just have to stop buying.”
De ‘Peak Oil’ thesis blijkt alvast klaar te liggen voor de prullenmand. De kans op hoge olieprijzen in de toekomst is bijzonder klein om verschillende redenen. In plaats van zonder olie te zitten, heeft de wereld te veel olie.
Negatieve rente spaarrekening onvermijdelijk
Wanneer lage olieprijzen lange tijd aanhouden, heeft dit een negatieve impact op het algemene prijsniveau. De globale handel vertraagt, olie-exporterende landen zullen voor het eerst sinds 1998 een tekort boeken, SWF’s worden voorzichtiger en groeilanden moeten hun reserves aanspreken. Dit versterkt de deflatoire krachten. Centrale banken zijn als de dood voor lagere prijzen, vooral omdat overheden tot over hun oren in de schulden zitten. Het enige paardenmiddel dat ze nog over hebben om deflatie te bestrijden zijn negatieve rentevoeten. En wanneer centrale banken de rentevoeten onder 0% duwen, zullen banken uiteindelijk volgen. Zo zorgt de crash van de olieprijs ervoor dat jij binnenkort kan gaan betalen voor je spaargeld.
>> Heb jij al aan goud gedacht als diversificatie van je spaargeld? <<