De schokgolven die Brexit op politiek en economisch vlak hebben veroorzaakt, hebben andere én grotere gevaren voor Europa in de schaduw geplaatst. Maar dat betekent niet dat ze zijn verdwenen of minder gevaarlijk dan Brexit zijn, wel integendeel. CNBC heeft de tien belangrijkste risico’s voor het Oude Continent verzamelt en op een rijtje gezet.
1.Griekenland en Europa
In de zomer van 2015 kreeg het land een derde reddingspakket van 86 miljard euro maar vandaag heeft het problemen om de voorwaarden ervan te respecteren. Volgens Mujtaba Rahman, directeur Europa bij de consultancygroep Eurasia Group, verschilt de discussie tussen de belangrijkste politieke partij Syriza en de crediteuren niet met die van vorig jaar toen een andere partij de macht had. “De problemen met Griekenland zullen dus almaar terugkomen.”
2.De politieke soep in Spanje
De economische groei in Spanje mag dan wel hoger liggen dan in de meeste andere landen uit de eurozone, de huidige politieke impasse zou die voorsprong opnieuw teniet kunnen doen. Het land gaat mogelijk de derde verkiezingen in een jaar tegemoet. Dit laatste is volgens Antonio Barroso van de consultancygroep Teneo Intelligence het meest waarschijnlijke scenario.
3.Catalonië
Barroso wijst erop dat de spanningen tussen Madrid en de Catalaanse autoriteiten de komende maanden opnieuw zullen oplopen. “De Catalanen gaan maatregelen goedkeuren om de creatie van een onafhankelijke staat te vergemakkelijken. Madrid zal dit in de rechtbanken aanvechten. Een rondje met modder gooien, zit er dus aan te komen.”
4.Het gevaarlijke Italiaanse referendum
In oktober wordt een referendum gehouden over de hervormingen die eerste minister Renzi en zijn regering van plan zijn door te voeren. Als hij verliest dan gaat hij zijn ontslag indienen en de impasse in het land doen toenemen. Eurasia Group gelooft dat het referendum het zal halen maar de marge is krap. Er mag dus niet veel fout lopen.
5.Het dilemma van Merkel
De huidige politieke problemen in Griekenland, Portugal, Spanje en Italië hebben gevolgen voor de Duitse bondskanselier Angela Merkel. “Ze kan voor het moment geen problemen in de eurozone verdragen gezien haar verzwakte greep op de macht nu haar aanpak van de vluchtelingencrisis haar ratings een flinke knauw heeft bezorgd,” geeft Eurasia Group aan.
6. Opkomst extreem-rechts in Oostenrijk
In verschillende Europese landen is extreem-rechts aan een opmars bezig zoals het Front National in Frankrijk of AfD in Duitsland. De kans is volgens Eurasia Group echter groot dat na de Oostenrijkse verkiezingen op 2 oktober voor het eerst een staatshoofd van die signatuur, Norbert Hofer, aan de macht komt. Hofer zou toenadering zoeken met Oost-Europese landen die het meeste kritiek hebben op Brussel en Berlijn. Dat zou een extra uitdaging zijn voor de al verzwakte Merkel.
7.Turkse problemen
Om de enorme toestroom van vluchtelingen terug te dringen sloot de EU een overeenkomst met Turkije. Deze laatste zou de vluchtelingen tegenhouden in ruil voor geld, een visumregeling voor Turken die naar de EU willen reizen en de heropstart van onderhandelingen voor EU-toetreding. “Door de mislukte coup en alle problemen erna komt deze regeling op de helling te staan en is de kans groot dat de EU opnieuw wordt overspoeld door vluchtelingen.”
8.Hongarije tegen de EU
Hongarije en zijn regering, geleid door de rechtse partij Fidesz, is één van de zwaartste tegenstanders van het EU-vluchtelingenbeleid. Er wordt op 2 oktober een referendum gehouden over het EU-systeem van migrantenquota. Volgens Eurasia Group is de kans groot dat de neen-stemmers het halen. “Dat zou Fidesz in eigen land versterken en de wrijvingen met Europa nog versterken.”
9.Hollande zakt verder weg
Terrorisme hoort natuurlijk ook in dit lijstje thuis. Frankrijk heeft met de aanslagen in Parijs en Nice al heel wat te verwerken gekregen en het lijkt erop dat er elke dag wel weer een aanslag op til is. President Hollande heeft geen antwoord hoe hij dit moet stoppen en lijkt het noorden kwijt, net als de rest van het land Slechts 12% steunt president Hollande nog. Door het verlies van zijn autoriteit en het ontslag van de economie minister Macron ziet het ernaar uit dat er van de broodnodige economische hervormingen niets van in huis komt. Europa heeft echter een sterk Frankrijk nodig.
10. Een versterkt Rusland
Sinds de Russische annexatie van de Krim in maart 2014 zijn de relaties tussen Rusland en Europa flink vertroebeld. Ondanks zijn isolatie heeft het land echter de laatste tijd een comeback gemaakt op geopolitiek vlak. “Zo heeft Rusland Europa in het Syrische conflict gedegradeerd tot een tweederangspeler,” geeft thinktank Carnegie Europa aan. “Het hele buitenland- en veiligheidsbeleid van de EU is hierdoor in vraag gesteld en geeft de huidige zwakte van de EU aan.”