Zhiwu Chen volgt als professor bij Yale University de Chinese economie al decennia op de voet. Hij waarschuwt nu dat China, gezien de gigantische schuldenlast in het systeem, geluk heeft als het de langzaam ontluikende crisis de komende tien jaar kan beperken tot louter stagnatie :
Als de Chinese overheid de economie in een Lost Decade kan sturen met lage of geen groei, zonder een economische crisis, zou dat een beleidssucces zijn.
De Lost Decade, het verloren decennium, is een verwijzing naar Japan. Na een piek in de schuldexplosie in 1990 volgde daar geen snelle grote financiële crisis, maar een langdurig verblijf in een deflatoir moeras. De Japanse overheid schoof de eindafrekening voor zich uit door het blijven steunen van “zombiebanken“. Die banken hielden falende bedrijven in leven, welke op hun beurt weer kapitaal onttrokken aan nuttigere investeringen. Een jarenlange economische stagnatie was het gevolg.
Lokale overheden in problemen
Chen schreef in april al dat een Chinese bankencrisis zoals in het Westen onwaarschijnlijk is. De econoom wijst er op dat de grote banken in handen van de overheid zijn. Bij een opeenstapeling van slechte leningen zullen de banken niet omvallen, maar zal de staat de verliezen absorberen. In feite precies zoals al eerder gebeurde in 1999 en 2003. Peking liet de problemen van lokale banken tot nu toe echter steeds over aan lokale overheden. Die overheden gingen telkens leningen aan met grond als onderpand. Omdat de grondprijzen jarenlang stegen, ging dat tot nu steeds goed. Maar vorig jaar begonnen de vastgoed- en grondmarkten te haperen. Chen:
Lokale overheden worstelen nu al met dalende grondprijzen. Ze gebruiken in toenemende mate zelf opgezette bedrijven om stukjes grond te kopen en de prijzen hoog te houden. Volgens Deutsche Bank wonnen overheidsbedrijven in 2014 in de Jiangsu provincie 43% van de landveilingen, waar dit percentage in eerdere jaren nog verwaarloosbaar was.
Dit komt volgens Chen neer op self-dealing:
Met andere woorden, de verkoop van een stuk overheidsgrond aan zo’n staatsbedrijf is nep. Deze toenemende praktijken suggereren wanhoop: lokale ambtenaren weten dat als de landprijzen dalen door afwezigheid van vraag, geld lenen en schulden aflossen moeilijker wordt.
Hij concludeert dan ook:
Als Peking niet ingrijpt en slechts toekijkt terwijl lokale overheden en staatsbedrijven meer verliezen en tekorten voor de kiezen krijgen, zal een verlammende crisis onvermijdelijk worden.
<<< Download de gratis Beursbijbel: 10 Geboden voor iedere Belegger >>>