We kunnen in de economie een onderscheid maken tussen een balansrecessie en een normale recessie. Een normale recessie ontstaat na een oververhitting van de economie terwijl een balansrecessie ontstaat na een financiële crisis. Het grote probleem is echter dat de centrale banken niet geloven in een balansrecessie. Wikipedia omschrijft een balansrecessie als volgt:
Een balansrecessie is een type van een recessie waarin hoge schulden de oorzaak zijn van de crisis in tegenstelling tot een normale business cyclus. Er ontstaat een verandering in het consumentengedrag van consumptie naar sparen. Dit vertraagt de economie.
Een balansrecessie ontstaat wanneer schulden groter zijn dan de activa op een balans. M.a.w. er zijn meer schulden dan de waarde die er tegenover staat. Het eigen vermogen is negatief, het bedrijf of de consument is insolvabel. Om terug solvabel te worden zal men de focus leggen op het afbouwen van de schulden. Nomura econoom Richard Koo spreekt al sinds de jaren ’90 over een balansrecessie in Japan. John Mauldin heeft het sinds de financiële crisis ook steeds over een balansrecessie. Maar centrale banken willen het verschil niet zien.
Centrale banken kunnen financiële markten niet redden
Er is voor de centrale banken echter een immens verschil tussen een gewone recessie en een balansrecessie. Bij een gewone recessie heeft het verlagen van de rentevoeten een impact op de economie. Bij een balansrecessie is dit echter niet het geval omdat de focus ligt op het afbouwen van de schulden, niet op het verhogen van de consumptie. De Federal Reserve begint nu wel stilaan toe te geven dat de genomen maatregelen sinds de financiële crisis hoofdzakelijk weinig tot geen effect hebben gehad. Dit zorgt echter voor een groot probleem. De Federal Reserve zit met het dilemma dat het omkeren van de maatregelen 2 grote gevolgen kan hebben:
- Een ineenstorting van de aandelenmarkt
- OF …
- Een diepere, meer pijnlijkere recessie dan in 2008
Financiële markten hebben enkele fundamentele fouten
Er zijn enkele belangrijke fouten in het systeem die dringend aangepakt moeten worden alvorens er een duurzaam herstel opgestart kan worden.
- De financiële sector leerde niets uit zijn fouten van de financiële crisis. De boetes voor hun illegale praktijken waren niet hoog genoeg om ze van gedacht te laten veranderen. De financiële sector zal er dan ook niet mee stoppen, ook al komt dit ten koste van de rest van de economie.
- Het welvaartseffect – waarbij een hogere aandelen- en vastgoedmarkt de consument moet aanzetten tot meer consumptie omdat ze zich rijker voelen – is een mythe en verhoogt zelfs de inkomensongelijkheid.
- Er is een maatschappij ontstaan die risico omarmt omdat de centrale banken altijd klaar staan om problemen op te lossen met extra geld. Pas wanneer risico terug een prijs heeft, zal duidelijk worden welke lijken er uit de kast gaan vallen.
Opvallend genoeg stokten de financiële markten wanneer de Federal Reserve bekend maakte dat het serieus overweegt om de situatie te normaliseren. Beleggers begonnen zich zorgen te maken dat risico terug een optie was. Het was pas na enkele slechte economische data dat de markt herstelden. Slecht nieuws werd weer goed nieuws omdat de Federal Reserve niet in de mogelijkheid zou zijn om de rentevoet te verhogen. De financiële markten zijn verslaafd geraakt aan ultra soepel monetair beleid. En iedereen weet wat een verslaafde moet ondergaan om terug gezond te worden.