Aan het begin van het jaar zijn de verwachtingen van analisten altijd hooggespannen. Velen voorzien stijgingen van de winstcijfers in de dubbele cijfers. De beloningen van CEOs hangen ermee samen. Vallen de resultaten tegen, dan komen aandeelhouders vaak al snel in opstand. Over de afgelopen drie decennia lukte het bedrijven niet constant dubbele groeicijfers te scoren. Maar de behaalde 8% per jaar is alsnog bijzonder sterk. Wellicht is dat waarom de realiteit momenteel nog niet is ingezonken, zo schrijft de Economist. Want dit kwartaal is het tweede op rij dat de omzetten en winsten van de S&P 500 bedrijven dalen, met zo’n 3% tot 5% vergeleken met een jaar geleden. Zulke winstrecessies zijn zeldzaam. Ze vinden gemiddeld slechts één keer in een decennium plaats. Ditmaal wijzen de vingers naar de lage olieprijs en de sterke dollar. Die laatste zorgt er voor dat een gelijkblijvende omzet uit het buitenland voor Amerikaanse bedrijven resulteert in minder dollaromzet. Maar ook zonder die twee factoren zakt de winstgroei in. Grote namen als Walmart, IBM en General Electric hebben te kampen met stagnerende omzetten. Ook in de populaire techsector is er weinig winstgroei te bekennen, nu bedrijven als Alphabet (Google) volwassen worden. De lethargie is dus overal, aldus de Economist. In Azië stagneert de omzetgroei in de lokale valuta’s, Europa vertraagt en de omzetten in Brazilië klappen momenteel in. In de VS zijn de winsten ten opzichte van het bbp, te zien in de tweede grafiek hierboven, uitgestrekt. De favoriete indicator van superbelegger Warren Buffett slaat dus alarm. De enorme winstgroei van Amerikaanse bedrijven sinds de jaren 1970 kwam voornamelijk voort uit drie factoren:
- Expansie in het buitenland
- Financiële sector – zowel banken als financiële takken van multinationals als General Electric en GM
- Lage looninflatie
De invloed van beperkte loongroei op de winstcijfers is duidelijk zichtbaar in bovenstaande grafiek. Maar deze sinaasappel lijkt volledig uitgeperst. Twee weken geleden shockeerde supermarktketen Walmart beleggers met een winstwaarschuwing. Belangrijkste obstakel? Hogere kosten voor salarissen en training. Een week later was het de beurt aan burritoverkoper Chipotle. Deze rapporteerde dalende marges door stijgende arbeidskosten. Economist:
Als het aandeel van de lonen ten opzichte van de bedrijfswinsten weer zou terugkeren op het niveau van de jaren 1990, zouden de winsten met 20% inzakken.
Hoe reageren bedrijven? Ze kopen vooral eigen aandelen in. Andere optie: het creëren van grote oligopolies. Denk aan de overname van bierbrouwer SABMiller door AB Inbev. De volumes van Inbev zakken met 2% per jaar, maar met minder concurrenten hou je de marges makkelijker op peil. Maar de dreiging van hogere lonen blijft. En de omzetten lijken hoe dan ook te stagneren. Het wordt tijd dat bedrijven weer in zichzelf gaan investeren via capex in plaats van alleen in eigen aandelen, zo concludeert de Economist. Want juist het gebrek aan investeringen zorgt nu voor een haperende economie. De vraag is alleen: wie durft het voortouw te nemen?
<<< Deze kleine sector belooft een industriële revolutie >>>
