In de afgelopen 75 jaar is bijna iedere economische crisis voorafgegaan door een piek van de olieprijs. Dit keer echter begint de bezorgdheid in de wereld toe te nemen over de negatieve gevolgen van een structureel laag prijspeil.  Wat is er dan nu anders in de wereld dan voorheen? Het blijkt dat een groeiend aantal consumenten leeft in commodity-exporterende landen. Zo stelde Apple bij de toelichting van de cijfers dat het bedrijf hinder ondervindt van de afzwakkende vraag uit olie-exporterende landen. “Ik had nooit gedacht dat ik zou wensen, zelfs zou bidden voor hogere olieprijzen, maar dat is nu echt wat ik doe,” zo zegt Han de Jong, topeconoom bij ABN Amro Bank. “De wereld heeft heel hard hogere olieprijzen nodig.”

Meer invloed groeilanden

Het probleem is dat de wereldeconomie steeds meer draait op landen die olie en andere grondstoffen exporteren. Van Rusland tot Saoedi-Arabië, Nigeria en Brazilië; al deze landen lampen met tegenvallende of zelfs krimpende groei. Groeilanden vertegenwoordigen nu zo’n 40 procent van het wereldwijde BBP. Dat is een verdubbeling sinds 1990, volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF). “Veel olieproductenten hebben het nu loodzwaar,” zo stelt Gian Maria Milesi-Ferretti, onderzoeker bij het IMF, tegenover Bloomberg. “Dus moeten ze flink snijden in hun budgetten en dat heeft negatieve gevolgen voor de groei.”

Faillisementen

De situatie is nu zo precair, dat er steeds meer gesproken wordt over de mogelijkheid dat sommige landen failliet zullen gaan. Zo denkt de markt dat de schuldpositie van Venezuela onhoudbaar is.

“De geschiedenis laat zien dat er goede redenen zijn voor flink wat pessimisme over de schuldpositie van commodity-producerende landen,” zo waarschuwt Gabriel Sterne, onderzoeker bij Oxford Economics. Toen olie onder de 10 dollar daalde in de jaren 80, ging 68 procent van de landen die Sterne monitorde failliet. Dat belooft niet veel goeds voor de nabije toekomst.

Niet alleen pessimisme

Maar niet iedereen is pessimistisch. Volgens Blackrock topman Laurence Fink focust de markt teveel op de kortetermijnproblemen en worden de potentiële winsten genegeerd. “De realiteit is dat 4 miljard mensen lagere energierekeningen zullen krijgen in 2016, dus ze houden meer geld over om te besteden aan andere zaken. Uiteindelijk zal dat de wereldeconomie weer doen herstellen. Het duurt misschien 6 maanden of wellicht een jaar, maar de positieve effecten zullen boven komen drijven.”

Elke week het beste advies over aandelen in uw mailbox? Schrijf u hier in …