China heeft een reddingsoperatie van ettelijke miljarden dollars nodig om de schuldenlast te kunnen blijven tillen die haar economie naar beneden zuigt. Dit zijn de woorden van Charlene Chu, een bankanalist die naam en faam heeft gemaakt als klokkenluider van China’s kredietorgie. De Chinese regering spreekt over schuldenreductie en het terugdringen van overtollige industriële capaciteit, maar dit weet Chu niet te overtuigen. Zij beargumenteert dat kredietverstrekkers veel portefeuilles met vermogenstitels beheren die niet op de balansen staan. Dit schaduwbankieren vormt de meest urgente bedreiging voor financiële stabiliteit. De voormalige Fitch kredietbeoordelaar gebruikt een top-down aanpak om China’s rommelkredieten te berekenen. Hieruit blijkt dat kredieten afgewogen tegen bruto nationaal product (BNP) in ratio verslechteren. Dit betekent dat er steeds meer schuld nodig is per eenheid toegevoegde waarde. Alhoewel Chu een vrij kritisch is over China’s economische vooruitzichten, blijkt zij niet de enige te zijn. Onlangs heeft Societe Generale een rapport uitgebracht waaruit blijkt dat Chinese banken mogelijk acht miljard yuan (€ 1,08 miljard) aan verliezen zullen lijden, welke overheidsingrepen noodzakelijk maken. In een interview schatte Chu dat zelfs tot 22 procent van China’s uitstaande kredieten onrendabel zullen blijken aan het eind van het jaar. De officieel naar buiten gebrachte schattingen over maart liggen op 1,75 procent. Laten we kijken wat Charlene Chu verder te zeggen heeft. Wat beschouw jij als grootste dreiging voor het financiele stelsel? “Alhoewel China’s problemen groot en ingrijpend zijn, etteren deze slechts traag voort. Het grootste probleem schuilt in de vermogensbeheer-portefeuilles. Het aandeel van deze portefeuilles buiten de boeken is het afgelopen jaar met 73 procent gegroeid. En er is niets binnen de Chinese economie dat een groeiratio van 73 procent kan rechtvaardigen. Ondanks alle beloftes van de autoriteiten, is er nog bar weinig gedaan aan deze ontwikkeling. Sterker, de uitgiftes accelereren. Wij beschouwen deze producten als ‘buiten-de-boeken’ omdat deze producten letterlijk op een verborgen balans staan. Het is vergelijkbaar met de ‘Special Investment Vehicles’ die Westerse banken in 2008 hadden, waar niemand op lette totdat de boel ineenstortte. Daarna moesten deze wel op de balansen opgenomen worden.” Wie koopt deze vermogensbeheerproducten? “Deze producten werden voornamelijk aan het grote publiek verkocht. Maar nu zien we deze producten steeds meer verkocht worden aan banken en andere vermogensbeheerders. We zien steeds meer productlagen ontstaan gebaseerd op dezelfde onderliggende activa, ongeveer hetzelfde als die giftige Asset Backed Securities (ABS) en Collateralized Debt Obligations (CDO) uit Amerika in 2008 . Alhoewel het scala aan producten meer divers is dan alleen hypotheken, hebben we significant minder zicht op deze activa dan tijdens de sub-prime crisis.” Is de regering serieus over het terugdringen van de schulden? “Dit begrip is vandaag de dag onverenigbaar met China. Over de jaren heb ik geleerd dat er een gapend gat ligt tussen officiële retoriek en werkelijke acties. Het is bemoedigend om te zien dat beleidsmakers het probleem van overcapaciteit erkennen, maar ik blijf sceptisch in hoeverre dat het probleem binnenkort zal worden aangepakt. Zeker gezien de pijn van implementatie en tegengeluiden die vanuit lokale gemeenschappen zullen komen.” Is een dramatische economische krimpt nu onafwendbaar? “Nog niet, maar we komen wel in de buurt. We voegen immers nog 10 tot 20 procentpunten aan schuld tegenover het BNP toe. Deze ratio is ongewijzigd gebleven ondanks dat de kredietgroei is afgeremd. Als de regering met een grote – en dit zou een ongenadig grote – reddingsactie komt voor bedrijven alsook financiële instellingen, zou dit veel doen in termen van schuldenlast en de donkere wolken die hieruit voortkomen. Echter, het idee dat China met een miljarden-reddingsoperatie zal moeten komen, is nog niet echt ingezonken bij de autoriteiten. Zij geloven dat China uit haar schulden kan groeien.” Zouden jullie analyses gebaseerd kunnen zijn op foute aannames? “Als we het verkeerd hebben – en deze kans bestaat altijd – zal dit zijn omdat we China’s groeipotentieel onderschatten. Dan zou er meer sterkte zitten in de groei van consumptie en diensten, dan wij voorhielden.” Hoe vergelijkt China’s schuldenverhaal met Japan? “In Japan was de kredietgroei zeker niet zo hoog als in China. En in China groeit deze, zelfs nu nog, rap door. Het schaduwbankieren heeft een wat chaotisch, Wilde Westen-achtig karakter en dit is heel anders dan Japan. Positief voor China is dat haar leiders niet zo bang zijn voor radicale veranderingen als Japan. Dus, als China’s autoriteiten in gaan zien dat schulden het hart zijn van hun problemen, zullen zij geen decennia ’s apathisch en zelfgenoegzaam blijven kijken naar een groeiend gezwel. Aan de keerzijde heeft China een veel zwakker sociaal vangnet en een veel armere bevolking. Hierdoor zijn juist sociale en politieke instabiliteit een serieuze zorg.”