Centrale banken in Europa en Japan hebben de rentevoeten negatief gemaakt om hun zwakke economieën extra leven in te blazen en consumenten en bedrijven meer te doen sparen. Maar in plaats daarvan lijken deze laatsten meer te sparen, het tegenovergestelde dus. In een artikel in de WSJ wordt uitgelegd waarom dit zo is. Recente data dat de OESO heeft verzameld, tonen aan dat zowel in Duitsland, Japan als in Denemarken, Zwitserland en Zweden, niet toevallig landen die al geruime tijd negatieve rentevoeten hebben, consumenten minder sparen. De spaarquote ligt er zelfs op het hoogste niveau sinds 1995! Daarnaast houden bedrijven in Europa en Japan meer cash achter de hand. In Duitsland, gekend voor zijn spaarzucht, is de spaarquote in 2015 gestegen tot 9,7%. Dat is het hoogste percentage sinds 2010 en de OESO gaat ervan uit dat dit cijfer in 2016 tot 10,4% zal toenemen. Niet-financiële bedrijven in Europa, het Midden-Oosten en Afrika hadden eind december 2015, volgens Moody’s Investors Service, 921 miljard euro cash op hun balans staan, een stijging van 5% op jaarbasis. Dat is goed voor 15% van de omzet, tegenover 13% eind 2014.
Negatieve rentevoeten wegen door
Volgens economen zijn er verschillende redenen waarom er meer wordt gespaard zoals de verouderende bevolking en de zeer beperkte toename van de lonen de voorbije jaren, waardoor er gewoon minder geld overblijft om opzij te zetten. Maar negatieve rentevoeten lijken toch ook aan de basis te liggen ervan. Steeds meer waarnemers zijn van mening dat negatieve rentevoeten consumenten en bedrijven schrik aanjagen over de groeivooruitzichten en aantonen dat centrale banken de economie niet meer in de hand hebben. Mensen lenen en consumeren alleen meer als ze vertrouwen hebben in de toekomst maar door negatief te gaan, heeft het beleid dit vertrouwen ondermijnd, vindt Morgan Stanley. Daarenboven vinden steeds meer (oudere) consumenten dat ze vandaag meer moeten sparen omdat ze anders te weinig inkomsten zullen hebben eens ze op pensioen zijn. Er moet al vandaag meer gespaard worden om dezelfde rente-inkomsten als vroeger te kunnen boeken.