De wereld zucht onder deflatie en zit gevangen in een voortdurend spel van valutaoorlogen. Beleidsmakers en centrale bankiers doen alles om lokale economieën voort te stuwen. Het lijkt er steeds meer op dat lokale belangen en internationale belangen tegenstrijdig zijn. Maar dit hoeft niet zo te zijn. Een nieuwe uitweg kan gevonden worden in een oude vriend – goud.

Een rem op de valutaoorlog

Tijdens de laatste G-20 meeting in Shanghai zou het ‘Shanghai Akkoord’ opgetekend zijn tussen centrale bankiers en regeringsleiders. Volgens dit plan moest de dollar verzwakken om wereldeconomieën (zoals China en opkomende markten) weer opwaartse ruimte te geven. Een aanvullende boodschap was dat Japan zich moest behouden van interventie in de valutamarkten om de yen te verzwakken. Na het Shanghai Akkoord zijn grondstoffen verder aangesterkt, China en vele groeimarkten weer opgewaardeerd en hebben vele aandelenmarkten hun verliezen teruggewonnen.

Japanse pijnen

Maar ook is de yen significant aangesterkt, met duidelijke negatieve gevolgen voor de Japanse economie. Dit heeft geleid tot enorme druk op de Japanse Centrale Bank om de munt te verzwakken (tegenstrijdig met Het Akkoord). In een recentelijke persconferentie heeft Lagarde (IMF) Japan gewaarschuwd om niet te interveniëren in de valutamarkten. Ze gaf aan dat slechts “ernstig disruptieve volatiliteit” enig interventie rechtvaardigt. Maar dit is niet het geval. Vervolgens hervatte zij “wij houden jullie scherp in de gaten”.

De noodzaak van inflatie

Als schulden groeien met 3 á 4 procent per jaar, terwijl de economie met slechts 2 procent per jaar groeit, zal je niet uit de schulden kunnen groeien. Dit scenario zou menig wereldeconomie op het pad naar Griekenland plaatsen. Om deze reden jagen monetaire autoriteiten zo gulzig inflatie achterna.

Deflationaire krachten

Sinds de recessie in 2008 verkeert de wereld in een hevige strijd tegen deflatie . Deze deflatoire krachten zijn gestoeld op 3 trends. 1. Demografie Met een krimpende bevolking en afnemende productiviteitsgroei, zal ook economische groei achter blijven. In de VS groeit de bevolking niet door een geboorteoverschot, maar door immigratie. Ondertussen krimpen populaties in Rusland en Japan. Ook in China is de bevolkingsgroei afgevlakt. Daarom zien economen meer immigratie als een geschikte weg naar groei. 2. Schulden Er zijn massaal private schulden opgebouwd in de aanloop naar de Grote Recessie. Daarom hebben veel consumenten de afgelopen jaren elke financiële overmaat gebruikt om hypotheken en andere schulden af te lossen. 3. Technologie Dit is een oud verhaal. In de jaren 1870-1880 was er een lange periode van deflatie vanwege de mechanisatie van boerderijen, stoomboten, spoorwegen, telefoon, elektriciteit en vele andere innovaties. Deze krachten werkten deflationair vanwege de grote groei in productiviteit. Vandaag de dag zien we een soortgelijke beweging terug in Informatie Technologie.

Een alternatieve route naar inflatie

Echter is er nog een andere optie. Het idee is al oud, maar wordt publiekelijk weinig uitgesproken. Centrale banken kunnen de prijs van goud opbieden. Een hogere goudprijs drijft prijzen op in de brede economie. Het is namelijk mogelijk om elke valuta tegelijkertijd af te waarderen tegenover goud. Immers, goud is geld, hetzij niet onder het beheer van overheden of centrale banken. In deze zin kan goud het anker tegen de valuta-oorlog zijn. Elke regering kan zijn munt afwaarderen tegenover goud, zonder eenzijdige frictie. Uiteindelijk komt dit neer op een hogere prijs voor goud.

Een breder draagvlak voor publiek goud

Alhoewel dit nooit is vertoond, lijken steeds meer publieke figuren dit idee aan te kaarten. Zo heeft Harley Bassman van Pimco (’s werelds top-10 vermogensbeheerder) gesproken over het idee om goud op te kopen tegen een aanzienlijke meerwaarde ten opzichte van marktprijzen. Ook heeft de invloedrijke Ken Rogoff onlangs aangegeven in een opiniestuk dat juist groeimarkten er wijs aan doen hun reserves meer naar goud te diversifiëren. Zijn advies was niet in de laatste plaats bedoeld om onafhankelijker te worden van dollar-bewegingen die overheidsreserves ingrijpend kunnen aantasten. Mogelijk dat sommige mensen panikeren bij de gedachte dat centrale banken de goudprijs kunstmatig stuwen, helemaal omdat juist zij goud vaak diskwalificeren. Desalniettemin begint er openlijk gesproken te worden over deze optie. Een hogere goudprijs kan de inflatie bewerkstelligen die zo lustig wordt nagestreefd.