De financiële markten hebben een blind vertrouwen in de centrale banken, met de Fed voorop. Althans, dat geldt voor dit moment. En de vraag lijkt gerechtvaardigd of dat vertrouwen nu wel op zijn plaats is. We nemen u even mee terug in de tijd, en wel naar 2008. Een jaartal wat bij de meeste beleggers ongetwijfeld in het geheugen gegrift staat. De inmiddels als Fed voorzitter (Chair‘) opgestapte Bernanke stond toen al aan het hoofd van de Federal Reserve en Lehman Brothers bestond nog. In januari van 2008 vertelde Bernanke zijn Fed collega’s dat ‘er veel indicaties zijn dat de VS eerdaags in een recessie zal belanden.’ Dat was maximaal half goed gezien: de Amerikaanse economie zat toen al enkele maanden in een recessie, een zware recessie zelfs die later te boek kwam te staan als ‘The Great Recession’ naar analogie van 1929: ‘The Great Depression.’

Fed wist het óók allemaal niet

Eerlijk is eerlijk: in januari 2008 wees de jongste macrodata nog niet op een flinke recessie, maar de notuel van de Fed meeting (s) in die periode liet zien dat de Amerikaanse centrale bank vooral focuste op inflatie en de instabiele financiële markten. De werkloosheid kwam amper ter sprake, al was Janet Yellen de uitzondering die de regel bevestigde: zij zag al wél dat de VS zich al in recessie toestand bevond en dat de arbeidsmarkt er slecht bij lag. Maken we vervolgens een sprongetje naar september 2008, ten tijde dat Lehman Brothers failliet ‘mocht gaan’ dan latende notulen van de Fed meetings vooral onzekerheid zien. Boston Fed President Eric Rosengren gaf bijvoorbeeld toen te kennen op de Fed meeting dat ”het te vroeg is om te beoordelen of we (de Fed) het juiste hebben gedaan (faillissement Lehman Brothers in plaats van een redding).’ En hoewel Wall Street zijn slechtste dag in zeven jaar had, AIG dreigde om te vallen en de grote bezorgdheid van de Fed over de stabiliteit op de financiële markten, werd besloten de rente ongemoeid te laten. Bernanke ‘vond de rentetarieven passend en zag geen aanleiding daaraan te sleutelen.’ Drie weken laten kwam de Fed in spoedzitting bijeen (‘emergency meeting‘). En toen pas werd de ernst van de situatie de Fed duidelijk: Bernanke sprak over ‘een bijzondere situatie op de financiële markten en de kredietmarkten (niet functionerend, dan wel onder zware stress), leidend tot enorme risico’s voor de mondiale economie.’

Een nuttige terugblik

Tot zover de terugblik. Is het relevant om nú nog terug te kijken naar het besluitvormingsproces toen? Wij denken van wel, en wel hierom: de financiële markten hebben een blind vertrouwen in het beleid van de centrale banken gekregen, terwijl de terugblik laat zien dat de Fed de situatie ernstig heeft onderschat, ook heeft onderschat wat de gevolgen zouden zijn van het failliet laten gaan van Lehman Brothers en duidelijk langere tijd heeft geaarzeld met ingrijpen. Nu is het uiteraard een complex geheel, niemand kan met zekerheid de toekomst voorspellen, maar dit toch een wat ontluisterende kijkje in de keuken van de Fed maakt wel duidelijk dat het blinde vertrouwen van de financiële markten in de Fed (en overige centrale banken) deels misplaatst is. Ook bij de Fed werken mensen, en mensen maken fouten. Echt zorgelijk wordt het pas als de financiële markten zich dit realiseren en in het verlengde een andere houding zullen aannemen. Tot slot: wij hebben de BEURSBIJBEL voor u, hier gratis te downloaden, mocht u behoefte hebben aan een rots in de branding 😉