De Amerikaanse beurswaakhond SEC introduceerde deze week opmerkelijke nieuwe maatregelen. Beursgenoteerde bedrijven dienen vanaf begin 2017 te rapporteren hoeveel hun CEO verdient in vergelijking met de gemiddelde werknemer. Deze gedwongen transparantie zou moeten leiden tot meer bemoeienis van aandeelhouders inzake topbeloningen. Met een kleinere inkomensongelijkheid tot gevolg. Voorlopig zijn kleinere bedrijven uitgezonderd. Alleen mid en large caps dienen het salaris van de hoogste bestuurder in vergelijking met werknemer-mediaan bekend te maken. Ook hebben bedrijven nog wel wat flexibiliteit om de data met statistische methodes te masseren. Dat neemt niet weg dat de bedrijfslobby, die zich sterk verzette tegen deze maatregel, naar alle verwachting de rechtbank opzoekt. De financiële crisis zette de Amerikaanse politiek aan om herhaling te voorkomen. Met in 2010 de Dodd-Frank wetgeving als resultaat. Wetgevers voegden hier op de valreep de verplichte rapportage van de salarisratio aan toe. Vakbonden en senatoren van de Democraten klaagden al over vertraging van de implementatie. Zo liet Democratische presidentskandidate Hillary Clinton weten:
Er is geen excuus waarom de implementatie vijf jaar kostte. Werknemers hebben het recht om te weten of de salarissen van de bedrijfsdirectie uit de hand lopen. En het publiek ook.
De Republikeinen willen hier echter niets van weten. Zij stellen dat de maatregel teveel geld kost, beleggers kan misleiden en irrelevant is voor de bedrijfsresultaten.
Inkomensongelijkheid: van 20x naar 300x
Terwijl de loongroei van Amerikaanse werknemers de afgelopen decennia geleidelijk stagneerde, explodeerde de beloning van het topmanagement. Vijftig jaar geleden verdiende de typische CEO nog 20 keer het salaris van een werknemer. Dat is nu meer dan 300 keer, en nog steeds groeiende. De gemiddelde Amerikaan denkt echter dat deze ratio nog steeds rond de 30 keer ligt. De vraag is echter of de maatregel het gewenste effect zal hebben. Met de toenemende transparantie over topsalarissen werd het juist makkelijker voor bestuurders om te zien hoeveel het bestuur van de concurrent verdiende. Gevolg: een opwaartse beloningsspiraal. Charles Elson van het Weinberg Center for Corporate Governance verzucht:
De theorie was dat onthulling van de topsalarissen zou leiden tot schaamte en lagere beloningen. Maar dat was op basis van de veronderstelling dat degenen die om meer geld vroegen last zouden krijgen van een knagend geweten. Dat bleek niet het geval.
Onderzoekers van de Harvard Business School zijn hoopvoller gestemd. Niet beleggers, maar consumenten spelen daarbij een sleutelrol. Zo blijkt dat consumenten die kunnen kiezen tussen een winkelketen met een hoge en een met een lage, evenwichtigere salarisratio een voorkeur hebben voor de laatste. Bovendien geeft een derde aan bereid te zijn meer te betalen voor dezelfde badhanddoek bij het bedrijf dat zij als rechtvaardiger beoordelen.
