Vergeet rentes. De economie draait om de hoeveelheid kredietgroei, zo stelt econoom en professor Richard Werner. En Werner kan het weten. Hij is niet alleen bedenker van de term ‘Quantitative Easing’ (QE). De professor is ook degene achter de Quantitative Theory of Credit, die stelt dat kredietgroei voor GDP transacties (reële economie) iets anders is dan voor financiële transacties (die alleen speculatie aanwakkeren).
Weekendfilm: Princes of the Yen
Eind vorig jaar verscheen de docu-film ‘Princes of the Yen – Central Bank Truth Documentary‘ naar de gelijknamige bestseller van Werner. De film beschrijft de rol van de Bank of Japan in het creëren van een van de grootste bubbels ooit: Japan eind jaren 1980. Het blijkt dat de Bank of Japan bewust een bubbel aanwakkerde door kredietgroei extreem te stimuleren. Het resultaat van excessieve kredietgroei is telkens hetzelfde: speculanten bieden de prijzen van alles op. Totdat de muziek stopt en de boel inklapt, waarna het banksysteem insolvabel wordt. De Bank of Japan wist dit, want de crisis diende een doel, zo stelt Werner: het vijandige Japanse Ministerie van Financiën er onder krijgen en structurele hervormingen doordrukken. Wat ook lukte.
Kredietgroei in de eurozone
Scheeflopende kredietgroei is ook het verhaal van de eurozone. De rente is over de hele zone gelijk. Maar de ECB liet toe dat de kredietgroei door banken in Ierland, Griekenland, Portugal en Spanje volledig uit de hand liep. Het resultaat kennen we. Wederom vastgoedbubbels met vervolgens de crisis. Uiteindelijk greep de ECB in, maar pas na grote politieke concessies, aldus Werner. Denk aan de overdracht van eigen fiscale en begrotingszeggenschap aan de EU. Wat dat betreft precies in lijn met voormalig Grieks MinFin Varoufakis’ beschuldiging aan het adres van Duits MinFin Schäuble, die een Grexit zou willen gebruiken om Frankrijk onder de duim te krijgen. Wat kredietgroei betreft is Werner’s boodschap analoog aan Charles P. Kindleberger’s ‘Manias, Panics, and Crashes – A History of Financial Crises‘. In deze klassieker, gebaseerd op het late werk van Hyman Minsky, beschrijft Kindleberger hoe financiële crises ontstaan uit excessieve kredietgroei. Die culmineert in een speculatieve manie met een onvermijdelijke ineenstorting tot gevolg. Bekijk Werner’s interessante kijk op centraal bankieren hieronder: https://www.youtube.com/watch?v=p5Ac7ap_MAY